Dünya'nın Yeni Para Birimi "Bitcoin" | Onur Reha YILDIRIM

2009-2010 yılları arasında bu konu bir şehir efsanesi gibi yayılmıştı önce, sonrada ABD’de Maliye Bakanlığı bu konunun peşine düşünce daha fazla duymaya başladık. İşin başında birçok kişi bunun bir trojan ya da sanal bir dolandırıcılık olduğunu zannetmişlerdi ama işin aslın öyle değildi.

Mike Caldwell, ABD merkezli küçük bir yazılım şirketinin sahibi. Finans konusuna gelince kendisi hayli tutucu biri olarak tanımlıyor ama geçtiğimiz senenin başında “Bitcoin” adından yeni, sanal bir para biriminden haberdar olunca ona farklı geldi ve bir şeyler yapması gerektiğini düşündü. Okudu araştırdı ve Şubat 2011 de 20.000 dolar değerinde “Bitcoin” aldı. Sadece 4 ay sonra Haziran ayı başında bunları sattı ve %1000’den fazla kar etti. Bu kadarını Mike Caldwell de beklemiyordu tabi ki.

“Business Week” dergisinin teknoloji yazarı Bareett Sheridan, Caldwell’in bu hikâyesini yazınca “Bitcoin” meselesinin ne kadar ciddi olduğu dünya tarafından anlaşıldı. Gerçekten de yeni bir para birimi doğmuştu. Merkezi, bankası, denetimi ve sahibi olmayan bir para birimi oluşmuştu. Belki de gelecekte Bileşmiş Milletler’ in para birimi bile olabilirdi. Ancak sanal demek ne kadar zor ise elle tutmakta o kadar zor.

Meseleyi biraz daha açmalıyım sanırım. 84 gündür yazı yazmıyorum bloğumda J Bitcoin nakit paranın P2P versiyonu olarak düşünebiliriz. Yani tüm finansal kurumlardan bağımsız elektronik para birimi bu “Bitcoin”. Bu bahsettiğimiz para birimi “Bitcoin”ler takma adlar kullanılarak bir kaynaktan istenilen başka kaynaklara herhangi bi finansal kuruluş ya da hükümetin kontrolü olmadan transfer edilebiliyor. 2012 yılında işlem hacmi 8 milyon Bitcoin’e dayanmış durumda. 1 Bitcoin 9.25 ABD dolarına eş olduğunu düşündüğümüzde 74 milyon ABD dolarında bir işlem hacmi var. Ve bu arzın 21 milyon Bitcoin’de durdurulacağı söyleniyor.

Mevcut sistem ise şöyle çalışıyor. Sanal paranın ağa bağlı olan kullanıcılar üzerinden dolaştırılması esasına dayanıyor. Birçok özelliğiyle “Torrent” sistemine benziyor. Yani kaynak ve alıcı sadece iki taraf arasında biliniyor ve bir diğer 3. Kişilerin bir haberi olmuyor. Birim değeri ise arza, yani ağdaki kullanıcı sayısına göre dalgalanıyor. İlk başlangıcında 1-2 sent olan “Bitcoin” birim fiyatı bir ara 32-33 dolara yükselmiş.

Bitcoin tam bir yatırım aracı aslında. Bu yeni para birimine geçtiğimiz senelerde yatırım yapanlar oldukça iyi kar etmişler. “Bitcoin” tıpkı Euro ve Dolar gibi dalgalanıyor ama hiç kaybettirmemiş şu zamana kadar. Çünkü “Bitcoin” şimdiye kadar %6000 civarlarında değerlemiş ve şuan tedavüldeki Bitcoin 130 milyon Dolar değerinde. Tabi ki Bitcoin için; “İnternetten sonra bulunan en büyük buluş” diyenlerde var.

Peki kim bulmuş bu Bitcoin’i. Bitcoin para birimi 2009 yıllarında Satoshi Nakamoto adında bir bilgisayar programcısının bulduğu söyleniyor. Ancak tam olarak bu adamın kim olduğunu kimse bilmiyor. Bu adın kişi ismi değil bir grubu temsil ettiği de söylentiler arasında.

Nasıl kazanılır ve harcanır bu Bitcoin? Tabi ki www.bitcoin.org sitesinden programı indiriyoruz. Torrent tarzı bir program bu ve mantık aynı. İndirdikten sonra çalıştırıyoruz ve ağa bağlanıyoruz. Bize otomatik olarak bir cüzdan oluşturuyor. Programın adı “Miner” ve siz bu programı bilgisayarınızda çalıştırdıkça para kazanıyor. Türk kullanıcılarda bunu denemiş ve başarılı olmuşlar. Google’a Bitcoin Exchance anahtar kelimesini girdiğimizde karşımıza bir çok alım-satım sitesi geliyor. Yani sanki bankaya gidip Euro veya Dolar alıp satmak gibi bir şey. Ve bu Bitcoin gerçek paranın sağladığı tüm avantajları sağlıyor. Üstelik Takip edilemeyen kullanımı serbest ve bedava. Yalnız birkaç dezavantaja da sahip. Mesela bahsettiğim cüzdanınız diskinizde veya internet ortamında bulunan dijital bir dosyadan ibaret. Dosya hasar görür veya bozulursa paranıza güle güle demek zorunda kalıyorsunuz. Türkiye’de belki yok ama dünya üzerinden birçok insan bu para birimini kullanıyor. Restoranlar, mağazalar, marketler kullanıyor. Bu yerleri öğrenmek için “Bitcoin Travel” ve “Bitcoin Navigator” gibi siteler üzerinden öğrenmek mümkün. Ayrıca Bitcoinleri www.spendbitcoins.com üzerinden Amazon, Godaddy ve iTunes gibi sitelerde kullanabiliyorsunuz.

Tabi ki bitcoinin amacı dışında kullanıldığını söyleyenlerde yok değil. Dedikoduların bazıları özellikle derin internet denilen (deep web) sanal alemde uyuşturucu ve seks trafiğinde kullanılıyor ve son olarak web cam üzerinden striptiz ve sanal seks sektöründe kullanılmaya başlandığı ve giderek arttığı söylentileri de mevcut. FBI bu konuda araştırma yapmakta. İşin ilginç yanı Bitcoin geleceğin para birimi olacak yoksa FBI tarafından sona verilecek bir hareket mi? Bunu bekleyip hep beraber göreceğiz. Alttaki videoları izlemenizi tavsiye ederim. İlki Bitcoin’in orjinal anlatımı ikinci video ise Bitcoin’in kullanımını göstermekte.